Allkunne - Nynorsk digitalt oppslagsverk

USA

USA er den mektigaste nasjonen i verda, med store naturressursar og store menneskelege ressursar. Som supermakt er landet både elska og hata.

Tungtvassaksjonen

Natt til 28. februar 1943 sprengde fire norske sabotørar tungtvassanlegget i kjellaren på Norsk Hydro sin fabrikk på Vemork ved Rjukan.

Tove Jansson

Tove Marika Jansson, finlandssvensk forfattar, kunstnar, illustratør og teikneserieskapar. Ho er mest kjend for bøkene om Mummitrollet og var ein av dei største svenskspråklege barnebokforfattarane på 1900-talet.

Theresa May

Theresa Mary May er britisk politikar, medlem av Parlamentet sidan 1997 og statsminister sidan 2016. Ho er òg leiar av det konservative partiet.

Svanøy-godset

Svanøy-godset, gods på øya Svanøy i Flora kommune. Den grøderike og skogkledde øya ligg ytst i Førdefjorden. Gjennom meir enn tusen år har øya vore sete for dei mektigaste mennene i Fjordane

Samiske språk -

Nynorsk skriftkultur år for år 1646—2015.

Sildeeventyret i Flora på 1950-talet

Det største sildefisket i verda gjekk føre seg på Vestlandskysten i åra frå 1945 til 1957. Senter for dette eventyrlege fisket var Florø og Måløy.

Selje kloster og Sunniva-legenden

Klosteret på vestsida av Seljeøya i Sogn og Fjordane er truleg den eldste kristne heilagstaden i Noreg.

Samnorsk

Samnorsk, eit tenkt framtidig skriftspråk bygd på sameining av bokmål og nynorsk.

ROBEK

ROBEK er ei nemning på ei ordning der staten tek økonomisk kontroll over kommunar eller fylkeskommunar som er i økonomisk ubalanse.

Portugisisk krigsskip

Portugisisk krigsskip er ein kolonimanet i tropiske hav. Maneten har ein gassfylt flottør med eit segl som stikk opp av vatnet, med giftige nestletrådar under.

Personnamn og førenamn

Førenamn høyrer til gruppa personnamn, og nemninga fortel at eit førenamn i dag står fremst i ei namnerekkje, på same måten som nemninga etternamn fortel at det kjem «etterpå» i namnerekkja.

Oslo fylke

Oslo er både fylke og kommune, byen Oslo er hovudstad i Noreg og den største byen i landet. Her held regjeringa og Stortinget til.

Olav 1. Tryggvason

Olav 1. Tryggvason (968–1000), konge i Noreg 995–1000.

Noreg under andre verdskrigen

Noreg valde motstand då Tyskland gjekk til åtak 9. april 1940. Etter to månaders kamp måtte dei norske styrkane gi opp, men motstandskampen heldt fram.

Nicolai Cleve Broch

Nicolai Cleve Broch, norsk teater- og filmskodespelar. Han er særleg kjend for filmrollene sine. I 2016 spela han hovudrolla i fjernsynsdramaet Frikjent.

Martin Luther

Martin Luther var ein tysk munk og professor i teologi. Han kom i konflikt med både kyrkje og keisar og blei ein av dei sentrale aktørane i reformasjonen, ein prosess som kom til å endre kyrkjelege og politiske tilhøve i Europa for all ettertid.

Martin Heidegger

Martin Heidegger, tysk filosof som utfordra den etablerte filosofien ved å hevde at mennesket si evne til refleksjon og tenking vert til gjennom praktisk erfaring.

Marine Le Pen

Marion Anne Perrine Le Pen, kjend som Marine Le Pen, er ein fransk politikar. Ho er president i det høgrenasjonale partiet Front National (FN) og medlem av EU-parlamentet. I 2017 er ho den leiande kandidaten på høgresida ved valet til president i Frankrike.

Lan Marie Nguyen Berg

Lan Marie Nguyen Berg, klimavitar, politikar for Miljøpartiet Dei Grøne (MDG) og byråd for miljø og samferdsel i Oslo, som er det viktigaste utøvande organet der ein representant for MDG nokon gong har vore leiar.

Kviss: Ny, norsk nynorsklitteratur og gjendikting

Kjenner du forfattarane bak titlane, og omvendt? Kven har skrive twitternoveller og seinare gitt dei ut som bok? Kven har omsett barnebøkene om Bø og Bæ til nynorsk? Kva heiter diktsamlinga Ruth Lillegraven debuterte med i 2005?

Kommunehistoria i Flora

Florø fekk bystatus i 1860.

Klimakvote

Ein klimakvote er retten til å sleppe ut klimagassar tilsvarande eitt tonn karbondioksid i atmosfæren. Klimakvotar kan kjøpast og seljast og gir såleis eit økonomisk insentiv til å kutte i klimagassutsleppa.

Kinna-kyrkja, segna og spelet

På vestsida av øya Kinn i Flora kommune, med fritt utsyn over havet, ligg den vakre Kinna-kyrkja. Sidan 1985 har kyrkjegarden ved Kinna-kyrkja vore scene for det årlege Kinnaspelet.

Kinn kyrkje

Kinn kyrkje er ei steinkyrkja på øya Kinn i Flora kommune i Sogn og Fjordane. Kyrkja vart bygd ca. år 1100 og har eit gåtefullt opphav. Det er mogleg at den vart bygd av kong Øystein.

Karlheinz Stockhausen

Karlheinz Stockhausen, tysk komponist, ein av dei viktigaste komponistane i etterkrigstida og leiande innanfor seriell og elektronisk musikk.

Historia i Flora

Det er fiskeri som har forma dagens Flora-samfunn. Florø fekk bystatus i 1860 og var i 137 år den einaste byen i Sogn og Fjordane.

Hindi

Ordet sjampo kjem frå hindi.

Forvaring

Forvaring er ein særskild straffart for tilreknelege gjerningspersonar som blir rekna som farlege

Folkelånsvegen

Folkelånsvegen ferdig 1979, knyter Askvollhalvøya til Førde via Stongfjorden, Flokenes og Kvammen.

Flora kommune, Sogn og Fjordane

Flora er den vestlegaste byen i landet, og administrasjonssenteret ligg i Florø.

Flått

Flått er ein familie av store, blodsugande middar.

Fiskerihistoria i Flora

Dei store mengdene med sild som vart ausa opp av havet var grunnlaget for Florø by.

Donald Trump

Donald Trump, president i USA og forretningsmann og eigedomsutviklar.

Den islamske staten (IS)

IS er ein ekstrem islamistisk organisasjon som i 2014 tok styring over store område i Irak og Syria. Organisasjonen arbeider for å opprette eit islamsk kalifat (styre).

Den 17de Mai

Den 17de Mai kom ut i Kristiania/Oslo frå 1894 til 1935 og er det hittil mest vellukka forsøket på å drive ei landsdekkjande dagsavis på nynorsk. Då opplaget var på sitt høgaste, var avisa mellom dei største i landet. Rasmus Steinsvik og Arne Garborg var dei første redaktørane.

Brit Bildøen

Brit Bildøen, forfattar av barnebøker, romanar og lyrikk, og har i tillegg arbeidd med gjendiktingar.

Bertha von Suttner

Bertha von Suttner, austerriksk forfattar og fredsaktivist, føregangskvinne for fredsrørsla og mottakar av Nobels fredspris.

Aristoteles

Aristoteles, 384–322 f.Kr., gresk filosof og forskar, først elev, seinare lærar ved Platons akademi.

Dagen i dag Juni 2017

Nynorsk kulturhistorie
All verdas språk

Søk

Tyrkisk - Orda jogurt og kiosk har tyrkisk opphav.

Nynorsk skriftkultur år for år 1646—2015.