Ole Elias Holck. Eigar: Eidsvoll 1814.

Bauta over Ole Elias Holck på Alværa. Foto: Ottar Starheim, NRK.

Ole Elias Holck (1774-1842) fødd i Leirvik, busett i Alværa ved Lavik. Offiser og politikar.

Svigerson til futen Simen Hansen. Secondløytnant Sogndalske Compagni 1797, premierløytnant Nordre Nordhordland Comp. 1801, Ytre Sogn Comp. 1801. Tenestegjorde i Danmark under krigen mot Tyskland 1812. Avanserte seinare til kompanisjef i Bergenhusiske Regiment 1809, og var generaladjutant før han slutta som offiser.

Eidsvollmann

Holck var utsending til Riksforsamlinga på Eidsvoll 1814 frå Bergenhusiske Infanteriregiment, og sat seinare på Stortinget i 1818, 1824 og 1839 som representant for Nordre Bergenhus amt (Sogn og Fjordane fylke), og han var i tillegg vararepresentant 1815-16 og 1836.

Gravstaden til Ole Elias Holck ved Lavik kyrkje. Foto: Ottar Starheim, NRK

På Riksforsamlinga er han kjend for sitt sterke engasjement for teksten til paragraf 1 i Grunnlova, der det heiter at Noreg skal vere eit fritt, udeleleg og sjølvstendig kongerike. Dette var til då den klåraste «sjølvstende-erklæringa» i ei grunnlov nokon stad.

Bygde ut Alværa

Han bygde ut Alværa til eit mønsterbruk, og sytte for at det vart bygt veg mellom Alværa og Lavik. I 1835 skreiv han «Forsøg til en Beskrivelse av Ladvig Præstegjeld» - ei geografisk og sosialantropologisk skildring av ytre Sogn tidleg på 1800-talet.

Holck ligg gravlagd ved Lavik kyrkje. På garden i Alværa reiste bygdefolket i 1914 ei minnestøtte over Eidsvolls-mannen.

Sjå også:

• Eidvollsmannen Holck frå Alværa
• Futegardane i Bjordal og Alværa