Urnes stavkyrkje er på verdsarvlista til UNESCO. Foto: Merete Husmo Høidal, NRK.

Luster har kyrkjerekorden

I Luster kommune finst det i alt 11 kyrkjer. Av desse er to kyrkjer frå mellomalderen og tre frå 1600-talet. Ingen kommunar i Sogn og Fjordane har så mange kyrkjer som Luster. Samstundes er fleire av kyrkjene rekna som nasjonale kulturskattar. Dette gjeld særleg Urnes stavkyrkje. Men også den gamle kyrkja i Gaupne med vakre bygningsdelar frå ei eldre stavkyrkje, og steinkyrkja frå 1200-talet på Dale i Luster er mellom dei mest interessante kyrkjene på Vestlandet.

Urnes stavkyrkje

Urnes stavkyrkje er bygd kring 1130. Stavkyrkja ligg vakkert plassert oppe under fjellfoten på Ornes – ein gong tilhaldsstad for mektige stormenn.

Gaupne gamle kyrkje

vart bygd i 1647. Men den rikt utskorne inngangsportalen skriv seg frå ei stavkyrkje frå 1100–talet. Portalen vert rekna som eit av dei mest verdfulle norske treskurdarbeida frå dette hundreåret.

Gaupne gamle kyrkje. Foto: Merete Husmo Høidal, NRK.

Gaupne nye kyrkje

vart bygd i 1907. Arkitekt H. J. Sparre. Byggmeister Anders O. Korsvold.

På dette biletet ser vi Gaupne gamle kyrkje til høgre og nyekyrkja heilt til venstre. Foto: Arild Nybø, NRK.

Nes kyrkje

vart bygd i 1836. Arkitekt H. D. F. Lindstow. Byggmeister lensmann Bugge.

Dale kyrkje i Luster

Dale kyrkje er bygd i 1240, og har eitt av dei best bevarte kyrkjeinteriøra i heile landet frå mellomalder og barokk.

Fortun kyrkje

vart bygd i 1879. Arkitekt E. Rusten, byggmeister er ukjent. I Bergen Museum er Fortun-skrinet, det eldste bevarte relikvieskrinet i Noreg.

Stavkyrkja i Fortun slik ho såg ut før flyttinga til Bergen i 1883. Foto: K. Knudsen. © Billedsamlingen, UiB.

Fortun stavkyrkje til Fantoft

Fram til nyekyrkja vart bygd i 1883 sto det ein gamal stavkyrkje i Fortun, bygt 1160–1180. Konsul F. G. Gade nytta mange av dei gamle bygningsdelane då han sette opp ein kopi av ei stavkyrkje på Fantoft ved Bergen.

Hafslo kyrkje. Foto: Kjell Arvid Stølen, NRK.

Jostedal kyrkje

vart bygd i 1660. Byggmeister Hans Ottesen Rafn.

Solvorn kyrkje

vart bygd i 1883. Arkitekt Waldemar Hansteen. Byggmeister Dr. Wulfsberg.

Hafslo kyrkje

vart bygd i 1878. Arkitekt J. Faye. Byggmeister Carl Askeland.

Fet kyrkje

Fet kyrkje på Indre Hafslo bygt 1894. Ukjend arkitekt. Byggmeister John Alver.

Joranger kyrkje

vart bygd kring 1620. I 1755 truga presten i Luster med å jage både bønder og husmenn frå gard og grunn dersom dei ikkje søkte kyrkja i Gaupne i staden for Joranger.

Veitastrond kapell

vart bygt i 1928 som ein del av skulebygget – sjå: Internatskular og streik kring Veitastrondsvatnet. Arkitekt og byggmeister er ukjende. All utsmykking og inventar er frå byggjeåret og seinare – med unntak av kyrkjeklokka frå 1890 som vart flytta frå den gamle gravplassen i bygda og til kapellet.

Veitastrond kapell. Foto: Kjell Arvid Stølen, NRK.