Maristuen Høifjeldshotel vart bygt i 1888, men før det hadde det vore overnattingsstad i fleire hundre år på staden. Dette biletet er teke i 1937 Foto: Normann.

Reiseliv er ei av dei store næringane i Lærdal. Kongevegen over Filefjell gjorde at fleire av skysstasjonane oppover dalen tidleg utvikla seg til turisthotell. I 2013 overrekte næringsminister Trond Giske Lærdal eit merke som prov på at kommunen er eit berekraftig reisemål.

Verksemdene er ordna etter oppstartsår:

Maristova frå salustofa til høgfjellshotell

Ingen av dei gamle hotella i Sogn og Fjordane har så lange tradisjonar i ferdafolks teneste som Maristuen Høifjeldshotel ved den gamle ferdslevegen over Filefjell.

Maristuen Høyfjellehotell

- sjå Maristova frå salustofa til høgfjellshotell.

Maristova Fjellhotel

- sjå Maristova frå salustofa til høgfjellshotell.

Maristuen Fjellferie AS

- sjå Maristova frå salustofa til høgfjellshotell.

Rikheim Gaard og Gjestgiveri

Den tidlegare adelsgarden Rikheim ved Ljsøne fekk kongeleg løyve til å drive gjestgiveri i 1825.

Breistølen fjellstove

Ivar Olsson Kirkevoll Berge (1803-1895) opna fjellstove og skysstasjon for reisande på Breistølen på Hemsedalsfjellet i 1842.

Lindstrøm Hotel på 1890-talet. Foto: K. Knudsen. © Billedsamlingen, UBB.

Lindstrøm Hotel

Lindstrøm Hotel på Lærdalsøyri er eitt av dei eldste og særprega hotellanlegga i Sogn og Fjordane, og med ei mangslunga, fargerik og dramatisk historie. - sjå Forretnings- og hotellfamilien Lindstrøm.

Bertelsens Hotell

vart starta på Lærdalsøyri i 1870 av bergensaren Anton Olai Bertelsen.

Husum Hotell. Foto: Kjell Arvid Stølen, NRK.

Husum Hotell

Husum Hotell er eitt av dei best bevarte hotellanlegga i landet frå slutten av 1800-talet.

Blaaflat Hotell

Blaaflat Hotell var tufta på den gamle skysstasjonen på Nedre Lysne.

Hegg Hotell

Hegg Hotell vart bygt av skysstasjonshaldar Jon Knutson Hæg på garden Hegg på 1880-talet.

Kvammes Hotel

Opphaveleg heitte dette hotellet i Øyragata på Lærdalsøyri «Lærdalsørens Hotell», og det vart bygt av Knut Anderson Fortun kring 1880.

Lærdalsørens Hotell

- sjå Kvammes Hotel.

Kvammes Pensjonat

- sjå Kvammes Hotel.

Annonse for turistskyssinga til Ivar Ødegaard. På fotoet i annonsa ser vi huset som faren, Dominikus Bjørkum, bygde for å ta imot reisande.

Overnatting og skyss på Øygarden

Dominikus Bjørkum bygde på slutten av 1880-talet to-etasjes hovudhus i sveitsarstil på garden sin Øygarden og satsa på å ta imot reisande. Sonen Ivar starta skyssfirma «Ivar Ødegaard & Co» på ruta Lærdal-Odnes-Gjøvik. Garden søkte om å verte skysstasjon på Ljøsne, men tapte i konkurranse med Blåflat Hotell.

Sanden Kafé og Pensjonat

Sanden Kafé og Pensjonat på Lærdalsøyri vart starta i 1897 av Ola Jensson Sanden.

J. J. Eris Pensjonat

vart starta på Lærdaløyri ca. i 1903 av Jens Eri. Pensjonatet heldt til i eit hus som vart bygd i 1840 av bakar Ingebrigt Ingebrigtsen. I 1903 kjøpte Sønneva Eri huset, og det var sonen Jens Eri som dreiv kafé og pensjonat i huset.

Kirkevolds Pensjonat & Kafé vart starta kring 1910 i det kvite huset. Den raude bygningen bak er tidlegare Kvammes Hotell. Foto: Kjell Arvid Stølen, NRK.

Kirkevold Pensjonat & Kafe

vart starta av Haakon O. Kirkevold (1882-1952) på Lærdalsøyri, truleg kring 1910. Dette heldt til i det som idag vert kalla Petter-Johannes-huset eller Kyrkjevollhuset. Kirkevold hadde også drosje, sjuketransport og postkøyring.

Kirkevolds Hotel

Kirkevolds Hotel vart bygt av Ola Håkonson Kirkevoll (1844-1923) like ved Borgund stavkyrkje i ca. 1916.

Borgunds Hotel

- sjå Kirkevolds Hotel.

Hans Eggum dreiv mellom anna med hesteskyss. Ukjend fotograf. Eigar: Lærdal lokalhistoriske arkiv.

Hytter og teltplass på Steinklepp

Hans Eggum bygde i 1929 utleigehytter og dreiv teltplass på Steinklepp i Borgund. Dette var ein av dei første campingplassane i heile landet.

Kristina Kvamme

på Øvre Kvamme i Borgund starta på 1930-talet eit lite pensjonat i eit kårhus på garden. Etter krigen starta sonen Håkon H. Kvamme og ektemaken Astrid med campingplass og utleigehytter som attåtnæring til gardsdrifta.

Kvigne Pensjonat

vart starta i 1945 på garden Kvigne som ligg eit stykke oppe i dalen frå Erdal ved fjellvegen over til Aurland.

Offerdal Hotell med gamlebygget til høgre. Foto: Kjell Arvid Stølen, NRK.

Offerdal Hotell

på Lærdalsøyri vart starta som pensjonat i 1947 av Jens og Kirsti Offerdal.

Offerdal Pensjonat

- sjå Offerdal Hotell.

Grandane Hotel

- sjå Offerdal Hotell.

Eri gard og gjesteheim

på Nedre Eri vart starta i 1949 av Jens og Ragnhild Eri. Pensjonatet hadde 10 gjesterom, og selskapslokala kunne ta opp til 70 gjester. Pensjonatet vart lagt ned i 1974.

Lærdal Hotel. Foto: Kjell Arvid Stølen, NRK.

Lærdal Hotel

Kristian Nedberge starta møbelbutikk i 1945 og litt seinare eit pensjonat som i 1974 vart til Fjordstuen Hotell, seinare fekk det nament Lærdal Hotell.

Fjordstuen Hotell

- sjå Lærdal Hotel.

Olav T. Skårheim

starta i 1967 campingplass med utleigehytter på garden Bjøråker i Borgund. I åra fram til 1974 vart det bygt i alt 14 hytter, i tillegg til kiosk og felles sanitæranlegg.

Borlaug Turistheim og Vandrarheim

vart bygd av Sigrid og Olav Haugen i 1968.

Nettsida til Steinklepp Camping.

Steinklepp Camping

med utleigehytter vart starta i 1970 av Arne Kvamme. I 2008 har campingplassen 15 utleigehytter og oppstillingsplass for 20 campingvogner.

John A. Vindedal

starta campingplass på garden Ytre Vindedal i 1970. John døydde i 1984, og enkja Aletta dreiv i campingplassen nokre år etter saman med med dottera Jorunn.

Borgund Hyttesenter og Camping. Foto: Kjell Arvid Stølen, NRK.

Borgund Hyttesenter og Camping

vart starta i 1975 av Olav H. Voldum. I 2006 overtok sonen Ole André Voldum drifta. Campingplassen har 10 hytter og kring 45 oppstillingsplassar for bubilar og campingvogner.

Vindedal Camping

vart starta i 1977 i Vindedal av Atle J. Vindedal. Han hadde då lagt ned gardsdrifta og bygde i staden fleire campinghytter på garden sin.

Olav og Ragnhild Tråve

starta i 1977 med utleigehytter på garden sin på Tråve i Borgund. Dei omreidde m.a. eldre hus på garden, og har til saman kring 60 overnattingsplassar.

Lærdal Ferie og Fritidspark. Foto: Kjell Arvid Stølen, NRK.

Lærdal Ferie og Fritidspark A/S

på Lærdalsøyri vart opna i 1991 med Margunn Thue som ein av skiparane og dagleg leiar.

Eri Gardshus

gjestegard vart starta på Nedre Eri i 1993.