Torkel Oftelie, norskamerikansk kulturformidlar, lærar, bladmann og redaktør av tidsskriftet Telesoga.

Torkel Oftelie var fødd på Høydalsmo i Telemark i 1856, utvandra til USA i 1886 og døydde der i 1943.

Oftelie gjekk på Kviteseid seminar (lærarskule) og vart uteksaminert i 1875. Seinare var han ein vinter ved Asker seminar. Han var òg ein periode ved Christopher Bruuns folkehøgskule i Gausdal. Etter fullført utdanning var han lærar, før han utvandra til USA. I USA var han journalist, redaktør og lærar. På nynorsk skreiv han i Norrøna og i nokre andre blad, mellom anna Jul i Vesterheimen. Ei stund var han redaktør i Fergus Falls Ugeblad, og i 1893 starta han saman med Ole Hagen frå Gudbrandsdalen den populistiske avisa Rodhuggeren (tyding: radikal) i Fergus Falls, Nord-Dakota.

Men det er som redaktør av bygdelagstidsskriftet Telesoga at Oftelie er mest kjend. Han var med og skipa Telelaget i 1907 og redigerte tidsskriftet Telesoga frå 1909 til 1924 og var dessutan redaktør av 1926-årboka til Telelaget.

Ifølgje Einar Haugen finn ein meir bruk av dialekt i Telesoga enn i noko anna bygdelagstidsskrift. Sidan Oftelie si dialektale skriftnorm låg nær nynorsknorma, er grensa mellom nynorsk og dialektfarga nynorsk flytande i bladet. I dei første åra hadde bladet mest stoff om norsk bygdekultur og nynorskskrivarar på begge sider av havet. Seinare vart det meir stoff om telemarkingar i Amerika.

Les meir i Store norske leksikon

Litteratur

  • Haugen, E. I. (1953): The Norwegian Language in America. A Study in Bilingual Behavior. Philadelphia: University of Pennsylvania Press
  • Lovoll, O. S. (2010): Norwegian Newspapers in America. Connecting Norway and the New Land. St. Paul: Minnesota Historical Society Press

Kommentarar

Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.

Du må være logga inn for å kommentere.

eller registrer deg