Finnmarkingen var eit landsmålsblad i Vadsø i Finnmark som kom ut med to nummer i 1875. Nokre av artiklane var på eit landsmål tilpassa finnmarksmålet.

Historie

Landsmålsbladet Finnmarkingen var skipa av to lærarar i Vadsø, finnmarkingen Karl Akre og sunnmøringen Ananias Brune.

Karl Akre (1840–1912) var frå Alta og var i 1886–1888 stortingsrepresentant for Venstre. Ananias Brune (1853–1942) kom frå Volda, var lokalpolitikar og ein kjend læstadiansk forkynnar.

Akre skreiv ein nynorsk tillempa talemålet i Finnmark. Mellom anna nytta han apokopeformer som «Læsaran», «Ordan», «Posthusan». «Bladet nytta finnmarksmålet så lett og ledig som det skulle ha vore skrive i dag», skreiv Per Håland i 1981. Brune skreiv normalnynorsk.

Bladet, som vart det nordlegaste nynorske bladtiltaket, kom ut med to nummer, begge i juli 1875. Kvart nummer var på fire sider.

Les meir i Store norske leksikon

Litteratur

  • Anton Aure: «Dei nynorske bladi. Ei stutt soge-yversyn», i Norskt Bladmannalag gjenom 10 aar – 1913–1923. Bjørgvin 1923
  • Roger Lockertsen: «Nordnorsk målreising 18481945», i Tove Bull og Kjellaug Jetne: Nordnorsk: språkarv og språkforhold i Nord-Noreg. Oslo 1982
  • Per Håland: «Den nynorske pressa», Målreising i 75 år. Noregs Mållag 1906–1981. Oslo 1981
  • Hildur Hatlebrekke: «Avisa Finnmarkingen som språkhistorisk kilde». Varanger årbok 1983. Les boka her.

Kommentarar

Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.

Du må være logga inn for å kommentere.

eller registrer deg